VỀ MỘT GIA ĐÌNH NGHỆ SĨ ĐÀN BẦU HỌ PHẠM
Đó là gia đình nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành, một gia đình có truyền thống âm nhạc, có cả 10 bố con và cả con dâu, con rể đều theo nghề âm nhạc, trong đó có 4 tay đàn bầu nổi tiếng trong và ngoài nước. Thân sinh NS. Phạm Đức Thành là cụ Phạm Văn Nhợn, quê quán tại thôn Đoan Bình, xã Gia phú, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình, nguyên là đội trưởng đội văn nghệ xã, vừa sáng tác, đạo diễn và biểu diễn, khi ấy cả gia đình đủ sức tạo thành một đội hoàn chỉnh cả nhạc công lẫn diễn viên mà không cần người ngoài phụ thêm. Hai chị lớn Phạm Thị Hồng và Phạm Thị Hường diễn chèo từ lúc 6 tuổi. Em gái Phạm Thị Hạnh chơi ghi ta, em gái Phạm Thị Hoan chơi trống tây và đàn tam thập lục solo trống dàn ở đội văn nghệ nông trường Đồng Giao,Tam Điệp, Ninh Bình. Em trai Phạm Quốc Hải là nhạc công chính trong đoàn chèo Ninh Bình. Vợ anh Hải cũng trong Đoàn chèo đó. Em trai út Phạm Thanh Sơn chơi Keyboard.
Em gái NS. Phạm Đức Thành là Phạm Lê Thanh (Sinh Năm 1963): lúc 12 tuổi (1975) Đoạt Huy chương bạc về đàn bầu của tỉnh Hà Nam Ninh. 1982 Đoạt Huy chương vàng Tp Hồ Chí Minh (khi đang là nghệ sĩ đàn bầu của Đoàn văn công quân khu 7). Từ khi định cư tại CHLB Đức, chị nhiều lần được mời tham dự các sự kiện âm nhạc tại Đức, Pháp, Australia. 1998 được Bộ giáo dục Đức giới thiệu cùng hình ảnh, đĩa CD biểu diễn đàn bầu trong sách giáo khoa về âm nhạc lớp 7-8. 1994 biểu diễn cho Đài truyền hình và truyền thanh Đức. Tham gia tích cực trong Nhạc hội đàn bầu Việt Nam; được giới thiệu một số tác phẩm đàn bầu trên Youtube, trong đó có bài Phố đêm. Tết 2016 được mời biểu diễn trên truyền hình Việt Nam, bài Xuân này con không về. Chồng của NS.Phạm Lê Thanh là NS. Lê Tân, 16 tuổi đã là cây sáo Solo cho Đoàn ca vũ kịch VN. Con gái NS.Phạm Lê Thanh cũng là ca sĩ tại CHLB Đức.
Em gái Phạm Thị Thanh Huy (Sinh năm 1969), 7 tuổi đoạt huy chương vàng về đàn bầu trong hội diễn âm nhạc toàn tỉnh Hà Nam Ninh, được tuyển thẳng vào trường Âm nhạc Việt Nam.13 tuổi là nhạc công đoàn cải lương Huỳnh long. 1982 đoạt giải khuyến khích hội thi âm nhạc cổ truyền Việt Nam. Tại hội thi này anh trai NS.Phạm Đức Thành đoạt giải nhất; từ năm 1992, là nhạc công đàn bầu của Đoàn ca múa nhạc Bông Sen, TP/HCM. Hiện là cây đàn solo chính trong các chương trình phục vụ khách nước ngoài tại nhà hàng Sông Ngư, TP/HCM.
Trong gia đình, Phạm Đức Thành (sinh năm 1956) là con trai trưởng, 4 tuổi đã biết chơi trống chèo, 5 tuổi- đàn Mandolin, 6 tuổi – Đàn Bầu, Đàn Nhị. Năm 1974, là nhạc công chính thức về Đàn Bầu tại Nhà hát chèo Việt Nam. Cuối 1978 là nhạc sỹ Đàn Bầu sân khấu Chèo duy nhất tham dự nhạc hội Đàn Bầu toàn quốc tại Hà nội, sau đó vào Sàigòn nghiên cứu về âm nhạc cổ truyền Miền Trung và miền Nam . Năm 1979 anh nghiên cứu chế ra cây đàn bầu gập được để dễ di chuyển, có thể biểu diễn được khi trời mưa và sử dụng âm thanh ngân dài tiếng. Tháng 10 năm 1983 tốt nghiệp thủ khoa Đại Học Âm Nhạc. Ngoài âm nhạc cổ truyềnViệt Nam, với cây đàn bầu, anh đã hòa nhập dễ dàng với những giai điệu âm nhạc dân gian thế giới một cách tuyệt vời, đúng như câu thơ của nhà thơ Văn Tiến Lê:
Một dây nũng nịu đủ lời
Nửa bầu chứa cả đất trời âm thanh
Một số thành tích và hoạt động của Ns.Phạm Đức Thành:
Sau đây là một số thành tích và hoạt động của Ns Đức Thành:
1985: Giải nhất Đàn Bầu toàn quốc trong kỳ thi Kìm Cò Bầu tại SàiGòn.
1983: Thủ khoa Đại Học nghiên cưu âm nhạc Việt Nam tại SàiGòn.
1978: Bằng Danh Dự Đàn Bầu trong nhạc hội Đàn Bầu quốc gia tại Hà Nội.
Tham gia biểu diễn tại:
- Radio Canada (FM 100.7) tại trường Đại học Mc Gill cùng với Liu Fang (nghệ sỹ Tỳ bà trung Hoa) và Giáo sư tiến sỹ Trần Văn Khê
- Radio NPR tại Seattle (USA)
- ZDF(Đức Quốc)
- CBC Toronto
- Show cho Canada tại các tỉnh: London, Sherbrooke, Toronto, Shawinigan, Chicoutimi, Hull, Ottawa qua các đại hội âm nhạc như: Rythmes d’Asia (giai điệu Châu Á), Musical Heritge of la Francophonie (Di sản âm nhạc các nước Pháp ngữ), Francophonie de Montréal (Pháp ngữ ở TP Montreal), Asia Music Festival (Lễ hội âm nhạc chấu Á), Telethon, Musique et Traditions du Monde (Âm nhạc và Truyền thống của Thế giới), festival folkorique (lễ hội dân gian),
- Tết Cổ truyền và văn hóa Việt nam tại: Seattle, Texas Houston, California, Florida, Philadelphia, Toronto, Vancouver, Montreal, Dalat, Berlin, Paris, Munchen, stugart, Ben, Oslo, Franfurt, Achen, Hanover, Amsterdam…
- Đặc biệt là trong các show của Trung tâm Thúy Nga Paris bynight (thường xuyên) tại Paris, Longbeach, Orange County, CBC Toronto và nhiều quốc gia trên thế giới, Vai trò cua Ns Đức Thành là cây đại thụ đàn bầu, đàn nhị góp phần tạo dựng nên các tên tuổi khác như Như Quỳnh, Quang Lê, Trương Vũ, Mai Thanh Vân, Bảo Khanh,vv…
- Năm 2006 Ns Phạm Đức Thành được đài truyền hình ART (Canada) bình chọn là nghệ sĩ nổi tiếng, có công đóng góp, truyền bá, gìn giữ và phát triển âm nhạc truyền thống của Việt Nam trong nền âm nhạc dân gian của Thế giới .Họ đã về tận quê Ninh Bình và các nơi Đức Thành đã học tập và phát triển sự nghiệp để tìm hiểu và thực hiện 1 chương trình đặc biệt trên Đài Truyền hình ART (Canada).
- Năm 2015, vợ chồng anh Thành cùng em gái Phạm Lê Thanh được mời tham dự Festival âm nhạc tại Sydney (Australia).
- Vợ anh, ca sĩ Phạm Hồng Bảo Phương Linh, năm 2014 giành giải Giọng ca vàng tại Toronto (Canada). Trước năm 1990 khi còn ở Việt Nam chị cũng đã giành giải nhì trong Tiếng hát truyền hình TP. Ngày nay, ngoài là ca sĩ chất giọng dân ca chị còn là một chuyên gia làm tóc rất xuất sắc. Con trai của anh chị cũng đã là tay đàn bầu và piano giỏi khi còn ít tuổi.
- Hiện anh còn đảm nhiệm một trung tâm đào tạo âm nhạc tại Canada trong trường nhạc do anh sáng lập VIETNAMESE MUSIC SCHOOL tại TP Mississauga gần Toronto. Dạy đàn bầu, học nhạc lý, cách đọc nhạc 5 dòng…xây dựng các DVD kèm sách giáo khoa cho các nhạc cụ đàn bầu, đàn tranh, sáo trúc, đàn nguyệt, ghi ta, cổ nhạc Miền Nam, tài liệu tự học trên trang web site: phamducthanh.com & danbau.com./.
Phạm Quang Nhuệ
