Khuyến học luôn là một vấn đề quan trọng hàng đầu trong sinh hoạt dòng họ. Làm sao vừa phát huy truyền thống uống nước nhớ nguồn, tưởng nhớ tổ tiên đi trước, mà lại vừa duy trì tiếp nối truyền thống quý báu cho con cháu mai sau, đó là điều trăn trở của nhiều dòng họ, nhiều gia tộc.
Ngày 15/08/2015, Hội đồng hương làng Hành Thiện tổ chức Lễ khen thưởng học sinh giỏi Làng Hành Thiện tại Hà Nội năm học 2014 – 2015 tại Bảo tàng Phòng Không Không quân, số 171 Trường Chinh, Thanh Xuân, Hà Nội.
Về dự với Lễ khen thưởng có trên 150 cháu đại diện cho hơn 2000 bà con làng Hành Thiện đang làm việc và sinh sống tại Hà Nội hiện nay. Buổi trao giải cũng được đón tiếp TS. Đặng Vũ Chư, một người con của làng.
Làng Hành Thiện, được biết với tên một làng cổ, nay thuộc xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định. Đây là một trong những ngôi làng cổ nổi tiếng có truyền thống văn hóa được nhiều người biết đến cũng như là quê hương của nhiều nhân vật được ghi nhận trong lịch sử tại Việt Nam.
Thời Nho học, làng Hành Thiện có 419 người đỗ đạt. Trong đó: 7 đại khoa (3 tiến sĩ, 4 phó bảng), 97 cử nhân, 315 tú tài. Người khai khoa cho làng là cụ Nguyễn Thiện Sĩ sinh năm 1501, đỗ Cử nhân năm 1522. Người đỗ cao nhất là cụ Đặng Xuân Bảng (ông nội của ông Trường Chinh) sinh năm 1828, đỗ Tam giáp tiến sĩ đệ nhất danh năm 1856. Làng có 4 người làm Thượng thư; 4 người làm Tuần phủ; 4 người làm Tổng đốc; 23 người làm quan giúp việc triều đình; 69 người làm quan Tri phủ, Tri huyện; còn lai số người đỗ đạt trên đi làm thầy giáo, thầy thuốc ở khắp nơi.
Thời học chữ Pháp, làng có 51 người đỗ đạt từ tú tài đến cử nhân, trong đó có Đặng Xuân Khu (tức Trường Chinh) tốt nghiệp cao đẳng Thương mại Đông Dương. Thời hiện đại, làng Hành Thiện vẫn là ngôi làng có nhiều người học hành giỏi giang thi cử đỗ đạt nhiều nhất so với mọi ngôi làng trong tỉnh Nam Định với 88 người được phong hàm giáo sư, tiến sĩ, phó tiến sĩ và trên 600 người có bằng cử nhân.
Làng có 7 tướng lĩnh quân đội là Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Đăng Kính, Đặng Quân Thụy, Nguyễn Sĩ Quốc, Phạm Gia Triệu, Nguyễn Việt Tiến, Phạm Hòa Bình; 2 Anh hùng Lực lượng vũ trang là Phạm Gia Triệu, Nguyễn Đăng Kính. Hàm Bộ trưởng có Đặng Hồi Xuân, Đặng Vũ Chư. Hàm giáo sư có: Đặng Vũ Khiêu, Đặng Xuân Kỳ,Đặng Vũ Minh, Nguyễn Sĩ Quốc, Phạm Gia Triệu, Nguyễn Việt Tiến. Làng có 2 người được Giải thưởng Hồ Chí Minh là ông Đặng Vũ Hỷ (thân phụ đồng chí Đặng Vũ Minh) và ông Đặng Vũ Khiêu. Nhà văn Đặng Vũ Khiêu (Vũ Khiêu) còn là Anh hùng Lao động. Ngoài ra còn có giáo sư, tiến sĩ y khoa Đặng Vũ Thiên Thanh sinh năm 1981, từng là trưởng phòng thí nghiệm chuyên khoa não Đại học Harvard. Hiện là giáo sư y khoa người Việt trẻ tuổi nhất tại Montréal…
Dòng họ Phạm Làng Hành Thiện tự hào cũng đóng góp vào thành tích của Làng nói riêng và của đất nước nói chung. Trải qua hơn 16 đời với khoảng gần 1000 nhân khẩu cũng được xếp là một trong 3 dòng họ lớn của Làng. Năm nay, dòng họ Phạm làng Hành Thiện tại Hà Nội vinh dự có 30 cháu được Khen thưởng tại Buổi Lễ này.
Với những thành tích của mình, phòng trào khuyến học họ Phạm làng Hành Thiện nói riêng và Làng Hành Thiện nói chung đang từng bước được củng cố và phát triển cả về chiều sâu lần chiều rộng, hứa hẹn xây dựng nền tảng nhiều nhà khoa học, doanh nhân tương lai đóng góp vào sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước.
Hoài Tâm
Tổng hợp trên cơ sở nguồn từ cụ Phạm Giang, Trưởng họ Phạm Làng Hành Thiện tại Hà Nội
