Sáng 1/2/2023 (tức 11 Tết Quý Mão), xã Nam Trung, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương, đã tổ chức lễ khánh thành công trình tòa Tả vu, đình Thụy Trà, và khai hội mùa xuân tưởng niệm Thành hoàng làng là danh tướng Phạm Chiêm và Phạm Hoà, những người có công to lớn giúp Ngô Quyền đánh đuổi giặc Nam Hán thế kỷ thứ X, chấm dứt 1.000 năm Bắc thuộc.
Lãnh đạo Đảng, chính quyền, đoàn thể của huyện và xã; đại biểu Hội đồng họ Phạm các tỉnh Hải Dương, Ninh Bình, TP Hà Nội, TP Lào Cai,…cùng hậu duệ của tướng công Phạm Chiêm ở nhiều địa phương trong cả nước; các dòng họ cư trú tại xã Nam Trung đã về dự và dâng hương tưởng niệm.
Tướng quân Phạm Chiêm (Phạm Lệnh Công) là một hào trưởng vùng Trà Hương thuộc lộ Nam Sách Giang (nay là Thụy Trà, xã Nam Trung), người có công lớn trong chiến thắng quân xâm lược Nam Hán năm 938 do Ngô Quyền lãnh đạo. Đặc biệt là Ngài còn có công lớn trong bảo vệ con trưởng của Ngô Vương Quyền là Ngô Xương Ngập thoát nạn Dương Tam Kha truy sát và tôn lập nên nhà Hậu Ngô Vương (951-965). Sau khi Phạm Lệnh Công mất, để tỏ lòng thành kính, Hậu Ngô Vương đã cho lập đền thờ ông tại quê. Nhân dân Thụy Trà tôn ông là Thành Hoàng làng. Gia tộc Phạm Lệnh Công có 4 đời đều làm võ tướng của triều đình. Trong đó con trai và hai cháu nội của Ngài đều là tướng giỏi của các triều đại Hậu Ngô, Đinh và tiền Lê. Đặc biệt, cháu nội của Ngài là tướng quân Phạm Cự Lượng có công tôn Thập đạo tướng quân Lê Hoàn (tức Lê Đại Hành) lên ngôi vua, đồng thời có công lớn trong phạt Tống, bình Chiêm thắng lợi, được vua Lê Đại Hành phong tới chức Thái uý. Phạm Cự Lượng cũng được nhân dân nhiều nơi như: Hà Nội, Nam Định, Ninh Bình…lập đền thờ phụng.
Đình Thụy Trà được xây dựng lại vào cuối thế kỷ 17, năm Chính hòa thứ tư (1684), là nơi thờ hai vị Thành Hoàng. Trong chống Pháp, đình Thụy Trà là cơ sở cách mạng. Đến những năm 1958-1962, đình đã bị hạ giải để làm trường học, trạm xá…Đến năm 1990 được nhân dân cùng hậu duệ Phạm Lệnh Công công đức xây dựng lại, nhưng quy mô nhỏ. Tại đình vẫn lưu giữ được những cổ vật, sắc phong…có giá trị về khoa học, lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, nêm ngày 7/3/2013, Đình Thụy Trà được UBND tỉnh Hải Dương quyết định xếp hạng di tích lịch sử văn hóa. Hàng năm, vào ngày 11 và 12 tháng Giêng, địa phương lại tổ chức lễ hội truyền thống để tỏ lòng thành kính, tri ân các vị Thành hoàng.
Tòa Tả vu mới khánh thành được kiến trúc theo lối cổ, bằng vật liệu bê tông cốt thép, tổng giá trị xây dựng trên 620 triệu đồng, hoàn toàn bằng nguồn xã hội hóa từ các tổ chức, cá nhân, gia đình hảo tâm, con em quê hương, các dòng họ Phạm là hậu duệ của Tướng quân Phạm Chiêm. Công trình hoàn thành, tạo sự bề thế cho quần thể di tích, gần với quy mô xưa, xứng với công đức của vị Tướng quân nổi tiếng trong lịch sử dân tộc./.
PHẠM VĂN CHỨC