Ở thôn Phú An, xã Cao An, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương có 2 chi nhánh họ Phạm. Chi nhánh 2 do cụ Phạm Trọng Kiểm làm Chủ tịch Hội đồng gia tộc, với 147 hộ, trên 600 nhân khẩu. Hội đồng gia tộc này được tổ chức rất khoa học, gồm cụ Kiểm làm Chủ tịch, 3 Phó chủ tịch, 4 ban chuyên môn: Ban tổ chức, Ban khánh tiết, Ban tài chính, Ban khuyến học do ông Phạm Đình Chương làm Trưởng ban. Để đảm bảo tốt việc duy trì hoạt động của dòng họ, Hội đồng gia tộc còn thành lập 9 nhóm, mỗi nhóm phụ trách một số hộ gia đình để đôn đốc và thực hiện các nhiệm vụ cụ thể.
Cụ Phạm Trọng Kiểm năm nay đã 86 tuổi nhưng vẫn khỏe mạnh và minh mẫn. Thời kháng chiến chống Mỹ, cụ tham gia thanh niên xung phong và nghiên cứu thuốc nam chữa bệnh cho bộ đội. Hết chiến tranh, cụ về tham gia công tác ở Trạm y tế xã, tiếp tục chữa bệnh cho nhân dân bằng thuốc nam. Hiện nay cụ Phạm Trọng Kiểm vẫn tham gia lãnh đạo Hội thanh niên xung phong, Hội đông y huyện Cẩm Giàng.
Có rất nhiều bệnh nhân nặng đã được cụ chữa khỏi bệnh. Điển hình như vợ anh Thành Lâm-công an ở Hà Nội mắc bệnh nặng đã được cụ chữa khỏi bằng thuốc nam. Cảm cái ơn sâu ấy, vợ chồng anh Lâm xin nhận làm con nuôi cụ. Nay anh Lâm là Thiếu tướng, Phó tư lệnh cảnh sát cơ động Bộ công an.
Ngày 26/3/2023, Hội đồng gia tộc họ Phạm thôn Phú An đã tổ chức tổng kết 30 năm công tác khuyến học và gặp mặt các thế hệ con cháu đỗ đạt. Gần 100 đại biểu đại diện các gia đình và các con cháu thành đạt và có thành tích cao trong học tập về dự.
Tại lễ tổng kết, Hội đồng gia tộc báo cáo kết quả đã đạt được trong 30 năm từ khi thành lập, công tác tổ chức bộ máy, mua sắm tài sản, xây dựng nhà thờ, hoàn thiện gia phả, huy động tài trợ đóng góp quỹ họ, quỹ khuyến học, khuyến tài…Chỉ tính riêng 10 năm (2013 – 2023) từ khi bắt đầu xây dựng nhà thờ họ, tổng số chi kiến thiết, xây dựng, thăm hỏi lễ tết, khen thưởng học sinh giỏi là 1,4 tỷ đồng, hoàn toàn do các gia đình và con em trong dòng họ đóng góp, tài trợ.
Trước năm 2013 do chưa có đất xây dựng nhà thờ, Hội đồng gia tộc đã mời toàn thể các gia đình và con cháu thành đạt về họp bàn. Với uy tín của mình, cụ Phạm Trọng Kiểm đã đề xuất phương án xin nhượng lại một phần diện tích đất của một gia đình trong xóm để xây dựng từ đường, được toàn thể gia tộc nhất trí cao. Ngay sau đó, gia tộc đã mua được 383m2 đất với trị giá 120 triệu đồng và tiến hành xây dựng nhà thờ họ, tu tạo lăng tổ hết 783 triệu đồng; tiến hành tu sửa tường rào, cổng, nhà bếp, mua bàn ghế, mua chiêng, trống, dịch và lập bảng gia phả dòng họ treo tại nhà thờ…Tổng chi phí hết 1,1tỷ đồng. Toàn bộ số kinh phí trên cũng đều do trong dòng họ công đức. Đến nay khuôn viên nhà thờ rất khang trang sạch đẹp, là nơi để con cháu quy tụ về trong dịp thanh minh và giỗ tổ, để ghi nhớ công ơn của tổ tiên và gắn bó chặt chẽ hơn tình đồng tộc.
Về công tác khuyến học – khuyến tài, dòng họ đã bắt đầu khen thưởng cho các cháu học sinh giỏi từ năm 1992, đến năm 2006 Quỹ khuyến học được thành lập, ban đầu chỉ có 1,5 triệu, đến nay quỹ đã có số dư 50 triệu đồng. Bình quân mỗi năm chi khen thưởng 10 triệu đồng, việc tuyên dương khen thưởng được tổ chức tại nhà thờ họ vào ngày 2 tháng 9 hàng năm để chào mừng ngày khuyến học Việt Nam (2/10). Việc tổng kết, khen thưởng hàng năm với sự tham gia của toàn gia tộc đã thúc đẩy phong trào thi đua trong học tập tới từng học sinh và các gia đình trong dòng tộc.
30 năm qua, Chi nhánh 2 họ Phạm thôn Phú An không có cháu nào thất học, bỏ học, nhiều tấm gương sáng trong học tập và phát triển kinh tế, trong họ không còn hộ nghèo. Đến nay dòng họ có 93 người có trình độ Đại học và trên Đại học, trong đó có 7 Thạc sỹ, 5 người là sĩ quan cao cấp trong quân đội từ Thượng tá trở lên.
Đầu năm 2015, dòng họ đã tổ chức hội nghị triển khai Quyết định 281-QĐ/TTg ngày 20/10/2014 của Thủ tướng Chính phủ, phổ biến nội dung các tiêu chí “Dòng họ học tập”, “Gia đình học tập” đến các gia đình, vận động, hướng dẫn các gia đình đăng ký xây dựng “Gia đình học tập”, toàn thể gia tộc nhất trí cao phấn đấu đạt tiêu chí “Dòng học học tập” hàng năm, phát động phong trào người lớn tuổi cũng tích cực tham gia học tập bằng nhiều hình thức phù hợp.
Với những thành tích đã làm được trong công tác khuyến học, khuyến tài những năm qua, Ban khuyến học dòng họ đã được UBND xã Cao An tặng Giấy khen năm 2012, Hội khuyến học huyện Cẩm Giàng tặng Giấy khen đạt tiêu chí “Dòng họ học tập” xuất sắc năm 2021, Hội khuyến học tỉnh Hải Dương tặng Giấy khen về thành tích xây dựng “Dòng họ học tâp” giai đoạn 2016-2018.
Tại Lễ tổng kết, Hội đồng gia tộc Chi nhánh 2 họ Phạm thôn Phú An đã thể hiện quyết tâm tiếp tục làm tốt hơn nữa việc chăm lo cho con cháu trong học, giữ vững danh hiệu “Dòng họ học tập”,đẩy mạnh hoạt động học tập thường xuyên, học tập suốt đời trong từng gia đình, để góp phần xây dựng xã hội học tập do Hội khuyến học các cấp phát động.
Phạm Văn Trác
Chủ tịch Hội khuyến học huyện Cẩm Giàng, Hải Dương
Chú thích ảnh: (2 ảnh): Cụ Phạm Trọng Kiểm (người tóc bạc) chúc thọ và trao thưởng cho con cháu trong dòng họ có thành tích trong học tập, công tác.
